Miền Trung Việt Nam nói chung (từ Đà Nẵng đến Bình Thuận) và “xứ Quảng” nói riêng có quy trình lịch sử dân tộc - văn hóa truyền thống khác lạ.

Đặc điểm nổi nhảy là từ thế kỷ 15 trở về trước xứ Quảng là trung tâm quan trọng nhất của quốc gia Champa. Từ thế kỷ 15 trở về sau là vùng có nhiều lớp cư dân và văn hóa truyền thống tộc người “ông chồng lấn” lên nhau, quy trình giao lưu – tiếp biến mạnh mẽ và tự tín tập trung giữa người Chăm và người Việt; khu vực cảng thị Hội An còn đạt thêm người Hoa, người Nhật. Hình như còn tồn tại những yếu tố văn hóa truyền thống của những tộc người Trường Sơn – Tây Nguyên. Đây là cơ sở tạo sự phong phú và rất dị của khối VPS di sản kiến trúc ở vùng đất này.

Nghiên cứu khảo cổ học về di tích kiến trúc cổ ở Hội An, trong đó có những di sản tư liệu thêm phần nghiên cứu và phân tích lịch sử hào hùng xứ Quảng nói riêng và Việt Nam nói chung. 

Hiện nay, quy trình đô thị hóa và giao lưu văn hóa truyền thống trình làng mạnh mẽ và tự tín, di sản mỹ thuật dân gian trong nhiều công trình như nhà ở, đình, miếu, đền/tháp, nhà Gươl và những công trình điêu khắc khác đang bị đổi khác trên nhiều mặt. Việc nghiên cứu và phân tích và ứng dụng những di sản này nhằm mục đích góp thêm phần bảo tồn và gìn giữ vốn văn hóa truyền thống của những bậc tiền ảo nhân để lại là việc làm cấp thiết.

Di sản mỹ thuật dân gian trong mỗi công trình kiến trúc và điêu khắc là 1 trong đề bài khá thú vị, thu hút những nhà nghiên cứu và phân tích trên trái đất và Việt Nam. Riêng ở vùng đất xứ Quảng (Quảng Nam - Đà Nẵng), lâu hiện nay đã có nhiều nhà nghiên cứu và phân tích để lại dấu ấn của tớ trong mỗi công trình nghiên cứu và phân tích về đề bài này.

Quang cảnh buổi toạ đàm

Toạ đàm Di sản mỹ thuật dân gian trong mỗi công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng vừa trình làng nhằm mục đích hướng việc tiếp cận giá trị di sản văn nghệ dân gian vào trong 1 trong mỗi nghành nghề dịch vụ khác của nghệ thuật tạo hình dân gian như kiến trúc và điêu khắc. Đây là sinh hoạt chuyên môn thêm phần bảo tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian, tạo điều kiện để những hội viên có môi trường xung quanh trao đổi học thuật, được giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong sinh hoạt phân tích khoa học.

Với hướng tiếp cận đó, nhiều tham luận unique, công phu của những nhà khoa học, nhà phân tích đã tập trung phân tích và Đánh Giá về những di sản mỹ thuật dân gian trong mỗi công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng trên nhiều nghành nghề.

Trong số đó một vài tham luận trả ra những giván pháp rõ ràng, xác thực như bước đầu nhận diện kiến trúc - nghệ thuật tạo hình trên gỗ của xứ Quảng trong phòng phân tích Nguyễn Thượng Hỷ; Bàn về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản nghệ thuật tạo hình dân gian trong số công trình kiến trúc và điêu khắc xứ Quảng trong phòng phân tích Bùi Văn Tiếng

Nghệ thuật điêu khắc dân gian của người Cơ Tu: Nhìn từ không khí Gươl ở trong phòng phân tích Đỗ Tkhô hanh Tân; Nét đẹp trong điêu khắc dân gian Cơ Tu ở trong phòng phân tích Nguyễn Thị Trinh; Những họa tiết hoa văn trong điêu khắc Chăm ở trong phòng phân tích Hồ Tấn Tuấn; Ý nghĩa của những mô-típ trang trí trên những đình miếu ở Đà Nẵng ở trong phòng phân tích Đinh Thị Trang…

Giá trị của Di sản mỹ thuật dân gian trong kiến trúc, điêu khắc xứ Quảng là rất rộng lớn với hàng ngàn di tích, di sản, đình làng… Và những gì còn lại đến thời điểm ngày hôm nay, đã và đang là thách thức lớn so với chính quyền những cấp trong việc bảo tồn, phát huy và gìn giữ.

Phát biểu Tóm lại toạ đàm, Chủ tịch Liên hiệp những những Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố Đà Nẵng Bùi Văn Tiếng, nhấn mạnh: Toạ đàm sáng nay là 1 trong mỗi sinh hoạt học thuật có hàm lượng khoa học cao, cũng là 1 trong mỗi sinh hoạt nghệ thuật liên ngành (mỹ thuật, kiến trúc, dân gian) đã tiếp cận giá trị di sản văn nghệ dân gian vào một trong những mỗi số trong mỗi nghành nghề khác của nghệ thuật tạo hình dân gian như kiến trúc và điêu khắc của một số trong mỗi tộc người như Cơ Tu, Chăm, Kinh... trên vùng đất xứ Quảng. 

Đây là hoạt động và sinh hoạt nhằm mục tiêu thêm phần bảo tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian trong số công trình kiến trúc và điêu khắc tại xứ Quảng đang bị mai một bởi đô thị hóa, giao lưu văn hóa truyền thống..., đồng thời nhằm mục tiêu giúp Hội viên Hội văn nghệ dân gian thành phố có môi trường xung quanh trao đổi học thuật và được giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động và sinh hoạt phân tích khoa học.